Rozważni i nieromantyczni (FELIETON)

A przede wszystkim – nieromantyczni. Fundacja Konrada Adenauera wraz z Centrum Badań Marketingowych Indicator zaprezentowały raport „Polityczny portret młodych Polaków 2023”, oparty na badaniach przeprowadzonych w marcu tego roku na temat preferencji wyborczych, poglądów, wartości i sytuacji życiowej młodych ludzi. Projekt był koordynowany przez doktoranta Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego Adama Kądzielę. Fundacja Adenauera wypuszcza taki raport po raz drugi. Poprzedni ukazał się przed wyborami parlamentarnymi w 2019 i informacje idealnie pokryły się z wynikami wyborów. Chodzi o elektorat 4,6 mln najmłodszych wyborców, stanowiących 15 proc. uprawnionych do głosowania. Pójście do urny zapowiada 72 proc. z nich i jest to dobra wiadomość, bo sygnalizuje 10 proc. wzrost aktywności w stosunku do deklaracji wyborczych młodych w roku 2019. Jacy są ci młodzi Polacy w przedziale wieku 18-30 lat, z których wielu będzie głosować po raz pierwszy? Rysuje się obraz niezbyt precyzyjny, momentami odsłaniający niekonsekwencje z innymi odpowiedziami, ale badania uwzględniają tylko dane statystyczne. Są przeciwnikami aborcji i związków partnerskich. Opowiadają się za finansowaniem z budżetu państwa in vitro i antykoncepcji. Najbardziej cenią w życiu rodzinę i wolność światopoglądową i gospodarczą. Zdrowie stawiają na trzecim miejscu. Na czwartym ekologię i środowisko. Patriotyzm na ostatnim. 89,4 proc nie chce legalizacji marihuany do celów rekreacyjnych, 85,9 proc. dobrze ocenia postulat zwiększenia wydatków na obronność, 80 proc. chce rozdziału państwa od Kościoła, 79,3 proc. uważa że rząd powinien zdecydowanie walczyć z kryzysem klimatycznym, a 78 proc. jest przeciwna likwidacji zakazu handlu w niedzielę, choć tylko połowa z 78, proc. uważających się za katolików chodzi do kościoła i jest to spadek w porównaniu z badaniem z 2019 roku o 20 proc. 73,7 proc. zgadza się ze stwierdzeniem, że państwo powinno zwalczać inflację poprzez cięcie wydatków socjalnych i podwyższanie stóp procentowych. Jednak 74 proc. sprzeciwia się likwidacji programu „500+” w obecnej formie. Co ciekawe, tylko połowa młodych ma w życiowych planach posiadanie dzieci. I – co zdumiewające – mimo że rodzinę stawiają najwyżej w hierarchii wartości, to miłości ani życia intymnego nie lokują na topie. Wyżej sobie cenią ekologię, przyjaźń, poczucie bezpieczeństwa, dobre wykształcenie, życie kulturalne, życie zawodowe, przygody, imprezy i podróże, wiarę i życie duchowe, niesienie pomocy innym. A patriotyzm ceni tylko 0.1 proc. z nich. Skąd młodzi czerpią wiedzę o polityce? To pokolenie internetowe. Jako źródło wskazują media społecznościowe i internetowe serwisy informacyjne. Najczęściej: Facebook, Twitter, Linkedin, TikTok, Instagram i You tube. Zaskoczeniem jest, że partią cieszącą się największym poparciem tej grupy jest Prawo i Sprawiedliwość, na którą zamierza głosować 27 proc. ankietowanych, deklarujących chęć uczestnictwa w wyborach. Następna jest Koalicja Obywatelska –24,7 proc. poparcia, Konfederacja –19,2 proc., Lewica Razem –14,1 proc. oraz PSL-Polska 2050 z wynikiem 9,6 proc. Również i to badanie potwierdza, że najwięcej zwolenników PiS mieszka w mniejszych miastach od 20 tys. do 100 tys. mieszkańców, a wielkie aglomeracje wybierają KO. W mniejszych miejscowościach jest też więcej zwolenników Konfederacji niż w ośrodkach wielkomiejskich. Adam Kądziela uważa, że młodzi Polacy są trudną do scharakteryzowania grupą wyborców, gdyż ich opinie nie zawsze są spójne. Dlatego uznaje ich za „nieoczywistych w swoich poglądach”. 61,2 proc. respondentów odrzuca tradycyjny podział na prawicę i lewicę. Nie pasują do dotychczasowych ramek. Okazuje się, że są bardziej konserwatywni niż sądzono i mniej liberalni społecznie niż się spodziewano. To też pierwsze pokolenie wyborców, które tak mocno stawia sprawę ekologii i konieczności ochrony klimatu. Wyniki tego badania dla wielu polityków są zaskoczeniem. Alicja Dołowska