WIELKI patriota! Walczył z Niemcami - zamordowało go UB! Augustyn Westphal

Augustyn Westphal, działacz społeczny i kulturalny z Kaszub, w odrodzonej Polsce był jednym z organizatorów polskiej administracji na tamtych terenach. W czasie niemieckiej okupacji wprowadził dowodzony przez siebie oddział do „Gryfa Pomorskiego”. To on jako ostatni komendant tej organizacji wydał rozkaz jej rozwiązania.
Augustyn Westphal urodził się 22 października 1884 r. we wsi Rąb na Kaszubach. Uczył się w szkole średniej w Gdańsku. Po wybuchu I wojny światowej w 1914 r. został zmobilizowany do armii niemieckiej. W 1917 r. zwolniony ze służby czynnej w stopniu porucznika z powodu złego stanu zdrowia, do końca wojny pracował w intendenturze wojskowej w Gdańsku.
Od końca 1918 r. zaangażował się w akcję propagandową na rzecz przyłączenia Pomorza wraz z Gdańskiem do Polski. Był znanym na Kaszubach działaczem społecznym i kulturalnym, zorganizował tu liczne polskie towarzystwa śpiewacze i chóry, których repertuar stanowiły przede wszystkim pieśni patriotyczne. Był też członkiem Polskiego Związku Zachodniego.
W 1920 r. osiadł w Wejherowie, był jednym z organizatorów polskiej administracji w powiecie wejherowskim. Pracował jako urzędnik starostwa, z czasem awansował na naczelnika jednego z wydziałów i ostatecznie na pierwszego sekretarza, na którym to stanowisku pozostał do wybuchu wojny.
Po zajęciu Pomorza przez wojska niemieckie na początku września 1939 r. ukrywał się. W czasie okupacji walczył w podziemiu na czele zorganizowanego przez siebie oddziału. W 1941 r. połączył swoją grupę bojową z Tajną Organizacją Wojskową „Gryf Pomorski”, a sam wszedł w skład jej Rady Naczelnej. W 1943 r. objął funkcję wiceprezesa Rady Naczelnej i zastępcy komendanta naczelnego.
Do jego zadań należała legalizacja członków organizacji i osób zagrożonych aresztowaniem. Wystawiał niemieckie dowody tożsamości, przepustki i inne dokumenty. Był też reprezentantem TOW „Gryf Pomorski” w kontaktach z Armią Krajową i innymi organizacjami podziemnymi.
W marcu 1944 r. został prezesem organizacji i szefem Wydziału Organizacyjnego, a dwa miesiące później, po aresztowaniu dotychczasowego komendanta „Gryfa Pomorskiego” Aleksandra Arendta, przejął po nim tę funkcję.
Po rozwiązaniu organizacji w marcu 1945 r., w obawie przed represjami nowych władz, wydał ostatni rozkaz nakazujący ujawnianie się i zdanie broni. Sam został ponownie zatrudniony na stanowisku sekretarza w starostwie wejherowskim.
Pod koniec lutego 1946 r. został aresztowany przez UB pod fałszywym zarzutem współpracy z Niemcami i szpiegostwa. Przez dwa miesiące przebywał w więzieniu w Wejherowie, gdzie był brutalnie przesłuchiwany.
Augustyn Westphal zmarł 27 września 1946 r. na skutek uszkodzenia nerek, do którego doszło podczas przesłuchań. Został pochowany na cmentarzu w Wejherowie.
Źródło: Krzysztof Komorowski, Konspiracja pomorska 1939-1947, Gdańsk 1993