Poznaj zarys narodowej filozofii społecznej, według księdza Józefa Warszawskiego

Jak informuje wydawca pracy „teoria uniwersalizmu powstała w czasie II wojny światowej w okupowanej przez hitlerowców Polsce. Powstała w głębokiej konspiracji, w środowisku katolicko-patriotycznym, widzącym nie tylko zagrożenia dla Polski ze strony hitlerowskich Niemiec, ale również ze strony bolszewickiej Rosji. Historia powojenna Ojczyzny potwierdziła te słuszne obawy. Dlatego też w tymże środowisku, w wyniku dyskusji zespołowych, pod kierownictwem o. Józefa Warszawskiego, wielu ówczesnych humanistów i myślicieli, biegłych w różnych dziedzinach społeczno-gospodarczych – przy zachowaniu jednej, wiodącej myśli bazowej „wolnej, silnej, suwerennej i katolickiej Polski powojennej" – wzięło sobie za cel wypracowanie podstaw filozoficznych". I plonem tych prac jest właśnie praca „Uniwersalizm".

Józef Warszawski urodził się w 1903 w Hamburgu i zmarł 1997. W Niemczech ukończył przed I wojną światową katolicką niemeicką podstawówkę, działał w polskim Sokole i w Polsko-Katolickim Towarzystwa Rękodzielników. Po odzyskaniu niepodległości zamieszkał w Wielkopolsce, gdzie ukończył liceum. W 1920 roku walczył w wojnie Polski z Rosją sowiecką. W 1924 roku wstąpił do jezuitów. W zakonie ukończył filozofie i teologie. W 1933 roku został wyświęcony na kapłana. W II RP wykładał w seminarium i był publicystą.

Ksiądz Warszawski w czasie II wojny światowej walczył w wojnie obronnej 1939 roku i Armii Krajowej, w tym i w szeregach Zgrupowania Radosław podczas powstania warszawskiego (na Czerniakowie uratował życie 120 osobom). Po powstaniu znalazł się w niemieckim obozie jenieckim. Po wojnie nie wrucił do okupowanej przez komunistów Polski. Mieszkał na emigracji w Wielkiej Brytanii i Włoszech. Był profesorem na Gregorianum i kierownikiem polskiej sekcji Radia Watykańskiego. Jest autorem książek o szkodliwości masonerii, fałszywych objawień i Józefa Piłsudskiego.

Łukasz Kurjaniuk recenzji „Uniwersalizmu" opublikowanej na łamach portalu Narodowcy net stwierdził, że we wstępie pracy księdza Warszawskiego autor przypomniał kilka wad Polaków i położył „bardzo mocny nacisk na rozumowe podejście do zagadnienia bytu narodowego, po którym to dopiero należy przejść do czynu". Zdaniem księdza Warszawskiego „czyn bowiem bez myśli jest czynem bezmyślnym. A czyn dziejowy musi być uprzedzony przez dziejami wrosłą myśl. Myśl wszystko obejmującą. Sięgającą podstaw i fundamentów."

Jak informuje na łamach portalu Narodowcy net Łukasz Kurjaniuk na kartach Uniwersalizmu czytelnicy znajdą „wyjaśnione hasła indywidualizmu i totalizmu jako zupełnie przeciwstawne sobie prądy. Autor podaje również jasne przykłady z przeszłości obu tych nurtów obecnych w Polsce oraz wyciąga wnioski i dokonuje oceny obu tych zagadnień".

Łukasz Kurjaniuk w swojej recenzji zwraca uwagę, że w części „Założenia Metafizyczne" ksiądz Warszawski bardzo obszernie opracował „zagadnienia Prawa całości oraz Prawa centrum. W Prawie całości autor skupia się na jednostce i jej funkcji jako całości oraz części, następnie formułuje kilka podstawowych praw dotyczących całości i skrupulatnie je opisuje".

Według Łukasza Kurjaniuka „rozdział dotyczący Prawa centrum [...] Zawiera w sobie, wyjaśnienie czym jest centrum, jego stosunek do części, jak i całości oraz jaka jest jego rola w konstrukcji uniwersalizmu". W tym rozdziale ksiądz Warszawski „formułuje kilka podstawowych praw [...] w odniesieniu do centrum". W tym też rozdziale jezuita stwierdza, że „w uniwersalizmie dokonuje się poniekąd wieczny ruch obrony przed niedopuszczeniem ani do indywidualizmu, ani do totalizmu."

Jak informuje Łukasz Kurjaniuk w części drugiej „Uniwersalizmu" ksiądz Warszawski autor opisał uniwersalizm w kulturze. Jak przypomina recenzent, praca księdza Warszawskiego wydana podczas okupacji w podziemiu, nie zachowała się w całości, brakuje w niej bardzo istotnej części. W wydaniu wydawnictwa Capital wydawca zamieścił biografie duchownego i dwa teksty. „Pierwszy z nich to »W poszukiwaniu uniwersalizmu« wspomnianego wyżej ks. Józefa Warszawskiego, drugi natomiast to „Metoda »złotego szczytu«" Stanisława Łomienia (pseudonim Andrzeja Trzebińskiego)" o uniwersalizmie.

„Uniwersalizm" to lektura będąca wyzwaniem dla czytelników. Zdaniem Łukasza Kurjaniuka „całość pozycji czyta się dosyć trudno ze względu na długie zdania oraz specyficzny styl przedwojennego pisarstwa. Niekiedy jeden akapit lub nawet jedno zdanie należy przeczytać kilkukrotnie by je właściwie zrozumieć".

Jan Bodakowski