80 lat temu zmarł Władysław Seyda – związany z endecją Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego

Myli się ten, kto idealizuje II RP jako praworządne państwo. Władysław Seyda, niewygodny dla piłsudczyków, związany z endecją i niepoddający się naciskom politycznym władz sanacyjnych, został w 1929 r. zdymisjonowany z funkcji szefa Sądu Najwyższego.
Władysław Seyda urodził się 22 kwietnia 1863 r. w Łobżenicy w Wielkopolsce, w rodzinie ziemiańskiej. W 1880 r. ukończył gimnazjum w Wałczu, a następnie studiował prawo i ekonomię na Uniwersytecie Wrocławskim. Udzielał się w organizacjach narodowych we Wrocławiu i na Śląsku.
W 1883 r. uzyskał tytuł doktora praw i rozpoczął aplikację sądową, a po jej ukończeniu w 1886 r. - aplikację adwokacką. Od 1889 r. prowadził kancelarię adwokacką w Krotoszynie, a dwa lata później został adwokatem przy Sądzie Ziemskim w Poznaniu. W 1903 r. uzyskał nominację na adwokata przy Sądzie Wyższym Krajowym. Był obrońcą w głośnych sprawach politycznych.
Wchodził w skład Ligi Narodowej, od 1903 r. był aktywnym członkiem Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego. Z ramienia endecji w latach 1907–1911 był posłem do sejmu pruskiego, a od 1912 r. zasiadał w Reichstagu, gdzie był najpierw wiceprezesem, a potem prezesem Koła Polskiego.
W 1916 r. organizował tajne Koło Międzypartyjne w zaborze pruskim z siedzibą w Poznaniu, współpracujące z paryskim Komitetem Narodowym Polskim Dmowskiego. Był też emisariuszem Naczelnego Komitetu Narodowego w Krakowie.
Brał udział w przygotowaniach do powstania wielkopolskiego. W listopadzie 1918 r., po przemianowaniu Koła Międzypartyjnego w Naczelną Radę Ludową i ustanowieniu jej legalną władzę zwierzchnią Polaków w Niemczech, znalazł się w jej Komisariacie. Stał w nim na czele Wydziału Administracji i Sądownictwa.
W 1919 r. z ramienia Związku Ludowo-Narodowego wszedł w skład Sejmu Ustawodawczego RP. Pełnił w nim funkcję przewodniczącego Komisji Konstytucyjnej. Od sierpnia 1919 r. do czerwca 1920 r. stał na czele Ministerstwa byłej Dzielnicy Pruskiej w rządach Ignacego Paderewskiego i Leopolda Skulskiego.
W 1924 r. objął funkcję Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego. Uczestniczył w przygotowaniu projektu ustawy o ustroju sądów powszechnych. Był w opozycji do sanacji. W 1929 r., po pięciu latach sprawowania urzędu, został zdymisjonowany, jako nieulegający naciskom ze strony władz państwowych.
W tym samym roku powrócił do Poznania, gdzie ponownie podjął pracę jako adwokat. Zmarł 24 lutego 1939 r. w wieku 76 lat. Został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.
Źródło: ipsb.nina.gov.pl