Uniwersalny film o życiu jednego z najwybitniejszych polskich malarzy

„Ostatnia rodzina" to film uniwersalny, zrozumiały tak dla polskich widzów, jak i dla widzów z innych krajów, opowiadający o problemach życia rodziny terroryzowanej przez osobę chorą psychicznie, rodziny nieodrzucającej tej osoby i rok po roku trwającej przy chorym. To jednocześnie oparta na faktach historia, niezwykle skrupulatnie oddana, 28 ostatnich lat życia wybitnego polskiego artysty, którego twórczość i życie naznaczyło piętno śmierci. Akcja filmu „Ostatnia Rodzina" przybliża widzom 28 lat (1977-2005) z życia rodziny jednego z największych współczesnych malarzy polskich XX wieku Zdzisława Beksińskiego. W rolę malarza wcielił się Andrzej Seweryn, tworząc postać bardziej sugestywną od pierwowzoru. W rolę syna, Tomasza, nadając postaci dramatyzmu i czyniąc ją odpychającą, wcielił się Dawid Ogrodnik. Żonę Beksińskiego, Zofię, zagrała Aleksandra Konieczna, która zapewne najwięcej włożyła w kreację roli, czyniąc z swojej bohaterki archetyp matki-Polki z Kresów, całkowicie oddanej rodzinie i krzywdzonej szaleństwem syna. Najmniej przekonywująca jest kreacja Andrzej Chyry, występującego w roli marszanda Piotra Dmochowskiego (i to pewnie nie z powodu braku talentu, którego aktorowi nie brak, ale z racji na pracowitość Chyry non stop grającego główne role w wielu polskich filmach). Akcja filmu rozpoczyna się w 1977 roku, gdy Zdzisław Beksiński kupuje synowi mieszkanie na jednym z warszawskich blokowisk, gdzie sam mieszka. Syn Beksińskiego, Tomasz był osobą chorą psychicznie, krzywdząca swoją rodzinę, mającą skłonności samobójcze (po kilku nieudanych próbach ostatecznie zabił się w Wigilię Bożego Narodzenia w 1999). Reżyserem filmu jest Jan Matuszyński (autor filmu dokumentalnego „Deep Love"), autorem zdjęć jest Kacper Fertacz („Hardkor Disko"), scenarzystą Roberta Bolesto („Córki Dancingu", „Hardkor Disko"). Warto zwrócić uwagę na niezwykle skrupulatne odwzorowanie realiów epoki i pierwowzorów postaci w charakteryzacji będącej dziełem Tomasza Matraszeka („Wałęsa. Człowiek z nadziei", „Katyń", „Karbala") i Anny Gorońskiej („Zaćma", „Karbala", „Służby specjalne"), kostiumach Emilii Czartoryskiej („Noc Walpurgi"), scenografii Jagny Janickiej („Pod Mocnym Aniołem"). Akcja filmu rozgrywa się w mieszkaniach syna i ojca (w którym mieszka malarz razem z żoną, teściową i swoją matką). Główny bohater filmu Zdzisław Beksiński urodził się w 1929 roku w Sanoku. Ukończył architekturę na krakowskiej politechnice. Był fotografem, rzeźbiarzem, a od 1964 grafikiem i malarzem. Malarstwo Beksińskiego spotykało się z aplauzem widzów i nienawiścią awangardowej krytyki. Miarą sukcesu Beksińskiego było to, że utrzymywał się z sprzedaży swoich obrazów – pozwoliło mu to przenieść się w 1977 roku z Sanoka do Warszawy. Od lat 80. Zdzisław Beksiński współpracował z Piotrem Dmochowskim, adwokatem i właścicielem paryskiej galerii sztuki sprzedającej obrazy Beksińskiego. Malarz był entuzjastą nowoczesnej techniki - w XXI wieku w swej twórczości wykorzystywał komputery. Dziś prace artysty można oglądać w muzeum w rodzinnym Sanoku. 300 z nich przekazał muzeum za swojego życia. Po śmierci artysty muzeum, na podstawie zapisu w testamencie malarza, otrzymało 20 kolejnych obrazów i 1000 grafik i zdjęć. W zbiorach muzeum znajdują się też nagrania wideo i audio artysty, oraz jego listy. Dziś muzeum w Sanoku posiada obecnie największą kolekcję dzieł artysty: kilka tysięcy obrazów, reliefów, rzeźb, rysunków, grafik i fotografii. Zdzisław Beksiński nie krył, że historią sztuki ani malarstwem się nie interesował. Interesował się muzyką, filmy oglądał, teatru nie cierpiał. Biograf malarza Piotr Dmochowski twierdził, że Zdzisław Beksiński „za młodu pasjonował się ciemną magią, szamanami, tarotem, naukami dalekiego wschodu również i psychoanalizą, psychiatrią oraz psychologią". Sprzedaż własnych obrazów traktował jako pracę zarobkową. Nie utrzymywał znajomości z ludźmi z kręgów artystycznych, nie angażował się w politykę, był domatorem. Syn malarza Tomasz Beksiński urodził się w 1958 roku w Sanoku. W końcu lat 70. został jednym z najpopularniejszych dziennikarzy muzycznym, niezwykle cenionych przez słuchaczy (na antenie Polskiego Radia promował takie zespoły Marillion, Ultravox czy King Crimson) i tłumaczem dialogów filmowych (wykazując ogromne poczucie humoru w tłumaczeniach filmów o Jamesie Bondzie czy cyklu programów Monty Python). W swoim testamencie płyty przekazał Polskiemu Radiu, a obrazy ojca - muzeum w Sanoku. Urodzona w 1928 roku Zofia z domu Stankiewicz została żoną Zdzisława Beksińskiego w 1951 roki. Była niezwykle oddana mężowi.