Z wykształcenia inżynier chemik. W czasie okupacji był kierownikiem wytwórni materiałów wybuchowych w Sztabie Komendy Głównej AK. Po wojnie został pełnomocnikiem rządu ds. uruchomienia fabryki zbrojeniowej w Łęgnowie koło Bydgoszczy. Fałszywie oskarżony o sabotaż, podczas pokazowego procesu został skazany na karę śmierci, a następnie zamordowany.

Eugeniusz Smoliński urodził się 8 lipca 1905 r. w Warszawie. Przez rok studiował filozofię na Uniwersytecie Warszawskim, następnie przeniósł się na Wydział Chemii Politechniki Warszawskiej, gdzie uzyskał dyplom inżyniera.

Przed wybuchem II wojny światowej pracował w Państwowej Wytwórni Prochu w Pionkach koło Radomia jako szef stacji doświadczalnej prochów bezdymnych, a od maja 1937 r. jako kierownik laboratorium centralnego.

W czasie okupacji od 1940 r. działał w podziemiu. Początkowo był referentem materiałów wybuchowych, a następnie kierownikiem wytwórni materiałów wybuchowych w Sztabie Komendy Głównej Armii Krajowej.

Na początku 1945 r. zgłosił się do nowych władz z planem uruchomienia fabryki zbrojeniowej w Łęgnowie pod Bydgoszczą, wybudowanej przez Niemców w czasie okupacji jako fabryka farb. Wkrótce został pełnomocnikiem rządu do jego realizacji.

Mimo posiadanych pełnomocnictw nie mógł zacząć działać, gdyż teren byłej niemieckiej fabryki zajęła Armia Czerwona, która do sierpnia 1945 r. zdemontowała większość urządzeń, wywożąc je na wschód. Skromne środki finansowe rząd przyznał dopiero w kwietniu 1946 r., zbyt późno, by planowany na koniec tego roku rozruch fabryki doszedł do skutku.

Brak wielu części i urządzeń niezbędnych do produkcji powodował, że kolejno podawane daty uruchomienia produkcji w Łęgnowie były coraz bardziej odległe. Latem 1947 r. sprawą zainteresował się Urząd Bezpieczeństwa, wkrótce doszło do pierwszych zatrzymań.

13 sierpnia 1947 r. Smolińskiego i kilku jego współpracowników aresztowano pod fałszywym zarzutem sabotażu. Oskarżonym zarzucono utrudnianie i uniemożliwianie prawidłowego działania fabryki oraz nadużycia finansowe.

Po trwającym ponad rok śledztwie, w swingowanym procesie pokazowym przed Wojskowym Sądem Rejonowym, który miał miejsce w październiku 1948 r. w Bydgoszczy, Smoliński został skazany na karę śmierci. Pozostali oskarżeni otrzymali od jednego do ośmiu lat pozbawienia wolności.

Wyrok śmierci na Eugeniuszu Smolińskim przez strzał w tył głowy wykonano 9 kwietnia 1949 r. w więzieniu mokotowskim w Warszawie.

Jego szczątki zidentyfikowano jako jedne z pierwszych po ekshumacji ofiar komunistycznego terroru, przeprowadzonej latem 2012 r. przez IPN.

opr. Paweł Brojek
Źródło i fot.: ipn.gov.pl


© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.