Tadeusz Bielecki - prezes Stronnictwa Narodowego i przeciwnik Giertycha

0
0
0
/

5 lutego mija 34. rocznica śmierci Tadeusza Bieleckiego – jednego z najbliższych współpracowników Romana Dmowskiego, prezesa Stronnictwa Narodowego i politycznego przeciwnika Jędrzeja Giertycha.


Tadeusz Bielecki urodził się w 1901 r. we wsi Słupia na Kieleckiem, w rodzinie z tradycjami nauczycielskimi. Egzamin maturalny złożył w Będzinie w Wyższej Szkole Realnej.


W 1919 r. zaczął studiować polonistykę na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tam w 1927 r. uzyskał tytuł doktora filologii i literatury polskiej. Równolegle od 1924 r. studiował na Wydziale Prawa oraz w Szkole Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.


Studia przerwała mu wojna polsko-bolszewicka, w której wziął udział jako ochotnik. W trakcie ich trwania zaangażował się w prace kół naukowych i ideowo-politycznych Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska. Od 1924 r. do 1927 r. był członkiem tajnej Ligi Narodowej.


W jej miejsce Roman Dmowski powołał również tajną „Straż”. Na czele „Straży” stało Ognisko Główne, któremu przewodniczył Dmowski, a sekretarzem był właśnie Tadeusz Bielecki. „Straż” działała do roku 1934, kiedy w wyniku rozłamu w ruchu narodowym została rozwiązana.


Po jej doświadczeniu Bielecki napisał: - Rozczarowałem się w ogóle do roboty tajnej tam, gdzie można było w sposób jawny prace prowadzić.


Tadeusz Bielecki czynnie zaangażował się w tworzenie Obozu Wielkiej Polski – nowej organizacji narodowców, która była odpowiedzią na zamach majowy Józefa Piłsudskiego. To Bielecki wymyślił dla niej nazwę i rozbudowywał struktury. W OWP objął stanowisko w Wydziale Wykonawczym, a od 1927 był wiceprzewodniczącym Wydziału Wykonawczego Ruchu Młodych, autonomicznej organizacji w OWP, która szybko ją zdominowała i była źródłem rozłamów w ruchu narodowym w latach 30. Ruch Młodych OWP był na tyle silny w kraju, że władze sanacyjne obawiając się utraty władzy zdecydowały o jego rozwiązaniu w 1933 r.


Gdy w jego miejsce powstał Obóz Narodowo-Radykalny w roku 1934 r. Bielecki zabiegał o nieprzechodzenie młodych działaczy ze Stronnictwa Narodowego do ONR. Wcześniej w 1933 r. został kierownikiem Sekcji Młodych Stronnictwa Narodowego.


Jednocześnie Tadeusz Bielecki odgrywał jedną z pierwszych ról w Stronnictwie Narodowym – oficjalnej partyjnej reprezentacji endecji. Od 1928 r. stał na czele Wydziału Wykonawczego Zarządu Głównego Stronnictwa Narodowego. W lutym 1935 r. Tadeusz Bielecki został wiceprezesem SN i pełnił funkcję kierownika organizacyjnego.


Bielecki miał zostać prezesem Stronnictwa Narodowego już w 1937 r. jednak jak sam twierdził osobiście odmówił nominacji Romanowi Dmowskiego:

 

- Proszę mnie nie wysuwać. Jeszcze się na to stanowisko nie nadaję. Muszę nabrać większego doświadczenia. Trzeba dać obecnie nowe nazwisko – miał powiedzieć Bielecki Dmowskiemu. Prezesem SN został ostatecznie w czerwcu 1939 r. i sprawował tę funkcję aż do śmierci.


W ramach Stronnictwa Narodowego zgodnie z tradycją organizacyjną endecji, czyli istnienia struktur jawnych i niejawnych, które podejmowały właściwe decyzje polityczne, Tadeusz Bielecki był członkiem takich nieformalnych gremiów kierowniczych jak tzw. „siódemka” i „dziewiątka” (powiększona w 1936 r. m.in. o Jędrzeja Giertycha).


Już wtedy zarysował się konflikt między stronnikami Bieleckiego, a Jędrzeja Giertycha. Bielecki należał do umiarkowanej grupy SN i zwolenników negocjacji z obozem sanacyjnym, czego chociażby wyrazem było jego poparcie dla zajęcia Zaolzia przez Polaków w 1938 r. Giertych natomiast uważał, że taka współpraca jest niemożliwa, a udział w agresji na Czechosłowację razem z Niemcami to błąd.


W II RP Tadeusz Bielecki sprawował mandat posła z okręgu skierniewicko-rawskiego III kadencji Sejmu w latach 1930 – 1935.


Gdy wybuchła wojna Tadeusz Bielecki uczestniczył w kampanii wrześniowej. Później poprzez Węgry i Francję i Portugalię dotarł do Wielkiej Brytanii. Tam stał się jako prezes SN ważnym uczestnikiem życia polskiej emigracji. M.in. doprowadził do wyjścia narodowców z rządu Sikorskiego po podpisaniu układu Sikorski - Majski.


W 1961 r. roku Tadeusz Bielecki doprowadził do usunięcia z szeregów Stronnictwa Narodowego Jędrzeja Giertycha, gdy ten w 1959 r. w paryskim piśmie „Horyzonty” opublikował „List otwarty do pana Nikity Chruszczowa przewodniczącego rady ministrów ZSRR”, który został odczytany na emigracji jako głos aprobaty nie tylko dla opcji prorosyjskiej, ale również jako prosowieckiej.


O swoim politycznym przeciwniku w łonie Stronnictwa Narodowego Bielecki napisał po latach w relacji pamiętnikarskiej pt. „W szkole Dmowskiego”:


„Jędrzej Giertych, przy wszystkich swoich zaletach i pracowitości, nie umiał i nie potrafił działać zespołowo”.


Konflikt w Stronnictwie Narodowym pomiędzy Bieleckim i Giertychem trwał przez lata, a nawet przeniósł się na neoendeckie organizacje w III RP. Jego postać była patronem politycznym Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego skupionego wokół tygodnika „Myśl Polska”. Natomiast do spuścizny ideowej Jędrzeja Giertycha odwoływało się Stronnictwo Narodowe tzw. „senioralne” z jego synem Maciejem i wnukiem Romanem Giertychem na czele.


Tadeusz Bielecki zmarł 5 lutego 1982 r. w Londynie. Jego grób znajduje się na cmentarzu w Gunnersburry. Dziś mija 34. rocznica jego śmierci.


Ireneusz Fryszkowski


Na zdjęciu nr 1: Tadeusz Bielecki
Na zdjęciu nr 2: Autor na grobie Tadeusza Bieleckiego w Londynie

Źródło: prawy.pl

Sonda

Wczytywanie sondy...

Polecane

Wczytywanie komentarzy...
Przejdź na stronę główną